Magazin
Pod morem otkriven deo nestalog kontinenta |
U Indijskom okeanu pronađeni su veliki delovi potonulog kopna koje je verovatno u vreme dinosaurusa pripadalo kontinentu Gondvana, objavili su naučnici. Kako danas izgledaju kontinenti Dva velika fragmenta, tzv. mikrokontinenti, verovatno su ostaci superkontinenta koji su sačinjavali Indija, Antarktik i Australija. Pronađene ravni, ukupne površine Zapadne Virdžinije, koje se prostiru na oko 1.600 km zapadno od Perta u Australiji, kartografi su poznavali i ranije i nazivali Zlatnim zmajem. Međutim, o njihovoj prirodi i poreklu nije se znalo gotovo ništa.
U nastojanju da popuni rupe u znanju međunarodni tim stručnjaka nedavno je snimio morsko dno i pribavio uzorke tla s dubina od oko 2.500 metara. Rezultati su bili veliko iznenađenje. Naime, umesto da u uzorcima pronađu uobičajene morske bazaltne stene, stručnjaci su otkrili granit, gnajs i peščanik koji su karakteristični za kontinentalne krajeve. Morska geofizičarka Džoan Vitaker ističe da su neki uzorci čak sadržali fosile životinja.
"Prilično je jasno da su ove dve ravni manji delovi Gondvane koji su preostali nakon što se Indija udaljila od Australije", rekla je Vitakerova.
Naučnici su u početku mislili da površine Gondvane imaju ravne vrhove, što bi bio znak da su dovoljno dugo bili iznad površine mora da ih erozije pretvore u ravnice. Međutim, prikupljanje kartografskih podataka otkrilo je da su ove tektonske ploče pune uzvišenja, čije najviše tačke dosežu udaljenost od 1.000 do 2.500 metara nadmorske visine. To pak znači da se u odnosu na okolna područja i bezdane neki vrhovi uzdižu i do 4.600 metara u visinu.
Među fosilima pronađeni su morski beskičmenjaci karakteristični za plitke vode, ali i životinje koje su svojevremeno mogle da nastanjuju kopnena područja. Odgovore na brojna preostala pitanja trebalo bi da daju analize fosila i materijala.
O odvajanju Gondvane i formiranju indijskog potkontinenta pre nekih 130 miliona godina danas se zna vrlo malo. Na neka pitanja verovatno nikada neće biti odgovoreno jer se deo Gondvane koji je danas Indija sudario s Azijom.
"U Indiji odgovarajuće kamenje je verovatno zbijeno do neprepoznatljivosti negde u Himalajima", rekla je Vitakerova.
|
|
|
|