Mostovi oduvek imaju posebno mesto u istoriji. Bilo da simbolizuju bekstvo ka novim granicama ili neraskidivu vezu između starog i novog, ova čuda arhitekture oduzimaju dah.
Jedni kao da prkose prirodi premošćujući uzburkane vode ili duboke kanjone, drugi kao da prkose ljudskom stanju spajajući gradove sukobljene oko teritorije ili ideologije.
Treći su romantične konstrukcije, omaž lepoti i umetnosti koliko i formi i funkciji.
Evo 10 čudesnih mostova koje vredi preći po izboru Departures Magazine.
1. Khaju most, Isfahan, Iran
Isfahan je jedan od najstraijih gradova u Iranu i, u svoje vreme, jedan od najelegantnijih. Jednako ljubak i šarmantan je i Khaju most na reci Zajandeh, koji je 1650. izgradio šah Abas Veliki, inače graditelj mnogih čuvenih džamija i palata u gradu.
Ovaj most sa 24 luka brzo je postao mesto za romantično bekstvo, gde su se skrivali ljubavnici.
Čak je i šah bio toliko očaran mostom da je tražio da se u njemu izgrade specijalne prostorije za njega i njegov dvor.
2. Zlatna kapija (Golden Gate), San Francisko, SAD
Dovršen 1937, ovaj most je najpoznatiji simbol San Franciska - bio je čak i na naslovnici Rolling Stone magazina 1975 - a godišnje privuče preko 10 miliona posetilaca.
Dužinom od 61 metra premošćuje Golden Gate moreuz i obojen je u „međunarodno narandžastu”, da bi mogao da se vidi i kroz stalnu maglu koja prekriva grad.
3. Čengjang (Chengyang), Sandžiang okrug, Kina
U provinciji Guangsi na jugu Kine, manjinski narod Dong izgradio je tradicionalne mostove „protiv vetra i kiše”, koji su spajali okolna sela ali služili i kao mesta za većanja, opuštanje i razmenu ideja, štiteći ljude o lokalnih nepogoda.
Ovaj most od drveta i kamena, završen 1916, ukrašen je rezbarijama i slikama u hodniku i duž krovova pet paviljona.
4. Stari most, Mostar, Bosna i Hercegovina
Ponekad je stvar u tome šta jedno arhitektonsko blago simbolizuje a ne samo u kamenu i drvetu od koga je izgrađeno.
Stari most je bio ključna veza između Otomanskog Carstva i hrišćanskog Zapada, spajajući Bosnu i Hercegovinu i kulturno i fizički.
Svojeveremeno opisana kao duga koja se uzdiže do Mlečnog puta, ova prelepa građevina od krečnjaka je više od 400 godina nadgledala Neretvu.
Uništena je 1993. tokom građanskog rata i u međuvremenu je rekonstruisana. Danas je simbol mira i saradnje, ali i podsetnik kako krhke veze zmeđu ljudi mogu biti.
5. Stari most (Ponte vecchio), Firenca, Italija
Najviši i najstariji most u Firenci od kamena i drveta natkriljuje reku Arno u njenom najužem toku.
Duž srednjovekovnog mosta „vise” razne prodavnice - do 16. veka tu su bili mesari ali kada se vojvoda od Firence i Toskane požalio na miris, mesare su zamenili zlatari (koji su tu i dan danas).
Nacisti su 1944. dobili naređenje da sruše sve firentinske mostove; odlučili su da je Ponte vekjo previše lep da bi bio dignut u vazduh, pa su umesto toga razneli stare građevine na krajevima mosta.
6. Tower Bridge, London, Engleska
Izgradnja ovog pokretnog mosta dugog 83 m započela je kao arhitektonska zavrzlama. Kako je Istočni deo grada postajao sve gušće naseljen u 19. veku, gradu je bila potrebna nova struktura za prelaz nizvodno od London Bridge-a, ali ona nije smela da ometa rečni saobraćaj.
Rešenje? Most koji može da se podiže i spušta.
Od 50 predloženih arhitektonskih nacrta, izabran je ovaj i sproveden u delo 1894, posle osam godina konstrukcije.
U to vreme bio je najveći i najprefinjeniji pokretni most ikad sagrađen koji jednako spektakularno izgleda i danju i noću.
7. Spiralni most (Helix Bridge), Singapur
Najmlađi na ovoj listi je dvogodišnje tehnološko čudo. Ovaj zakrivljeni pešački most je osmišljen u obliku dvostruke spirale u povezuje singapursku marinu sa odmaralištem Marina Bay Sands.
Noću se transformiše u čudesnu obrazovnu strukturu. Unutrašnja spirala je prekrivena staklom i LED svetiljkama. Parovi obojenih crvenih i zelenih slova predstavljaju četiri baze DNK (adenin, citozin, guanin i tinin).
8. Most uzdaha (Ponte dei sospiri), Venecija, Italija
Ne biste rekli gledajući ga, ali ljupki barokni most koji premošćuje Rio di palazzo ima mračno poreklo.
Sagrađen je početkom 17. veka od belog krečnjaka da bi povezao inkivizitore iz Duždeve palate sa zatvorom preko reke.
Nazvan je Mostom uzdaha jer se smatralo da je pogled na Veneciju kroz rešetkaste prozore zatvorenog prelaza poslednji prizor spoljašnjeg sveta koji su zatvorenici videli pre svog smaknuća.
Istina je, međutim, da su se u zatvoru nalazili sitni kriminalci koje nije čekala smrtna kazna.
Ironijom sudbine, most danas ima specijalno značenje za ljubavnike: lokalna legenda kaže da ako se ljubavnici poljube na mostu u sumrak, biće večno u ljubavi.
9. Most Alamiljo (Puente del Alamillo), Sevilja, Španija
Španski arhitekta Santjago Kalatrava dizajnirao ga je za Svetsku izložbu 1992. koja je slavila 500. godišnjicu od Kolumbovog puta u Ameriku.
Sa svojih 13 kablova most se proteže 140 m u vis i spaja staru četvrt Sevilje sa ostrvom Kartuha, gde je Kolumbo živeo dok je planirao put preko Atlantika.
10. Bruklinški most (Brooklyn Bridge), Njujork, SAD
„Ovaj most je simbol genijalnosti i vitalnosti stanovnika Njujorka”, kazao je 1982. tadašnji gradonačelnik Velike jabuke Ed Kok.
129 godina star viseći most od čelične žice, koji povezuje Bruklin i Menhetn preko Ist rivera, bio je prvi svoje vrste i simbol optimizma tih vremena.
Uprkos nizu tragedija (uključujući smrt vodećeg inženjera i još 26 žrtava tokom 13-godišnje izgradnje), kada je otvoren 1883. most je hvaljen zbog svoje gracioznosti i nazvan osmim čudom sveta.
IZVOR |
PODELI
